काठमाण्डौः चीनका राष्ट्रपति सी चिनफिङले चीन-रुस सम्बन्ध ‘नयाँ युग’मा प्रवेश गरेको बताएका छन् ।
रुसी समकक्षी भ्लादिमिर पुटिनसँग विभिन्न सम्झौतामा आफूहरूले हस्ताक्षर गरेको र त्यसले दुई देशबीचको सम्बन्धलाई सहकार्यको ‘नयाँ युग’ मा पुर्याउने सीको भनाइ छ । सीले प्रस्ताव गरेको युक्रेन युद्ध रोक्ने योजनालाई पुटिनले स्वीकार गरेका छन् । दुई नेताहरूले युक्रेन संकट समाधान गर्न ‘जिम्मेवार वार्ता’ को आह्वान पनि गरेको अल जजिराले जनाएको छ ।
‘हामीले नयाँ युगमा प्रवेश गर्ने रणनीतिक साझेदारी र द्विपक्षीय सम्बन्धलाई अझ प्रगाढ बनाउने विषयमा एउटा सम्झौतामा हस्ताक्षर गरेका छौँ,’ सीले मंगलबार क्रेमलिनमा पुटिनसँगको वार्तापछि भनेका छन्, ‘चीन र रुसले व्यवहारिक सहयोगलाई अगाडि बढाउन अझ नजिकबाट काम गर्नुपर्छ ।’
पुटिनले आफूहरूबीच सबै सम्झौताहरू भइसकेको बताउँदै मस्को र बेइजिङबीचको आर्थिक सहयोग रुसका लागि ‘प्राथमिकता’ भएको बताएका छन् । अन्तर्राष्ट्रिय फौजदारी अदालतले पुटिनलाई युद्ध अपराधी भन्दै पक्राउ पुर्जी जारी गरेकै समयमा सीले रुस भ्रमण गरेका हुन् ।
सी र पुटिनबीचको भेटवार्ताको उद्देश्य ‘सीमारहित चीन–रुस साझेदारी’ थप प्रगाढ बनाउने पनि थियो । युक्रेनमा आक्रमण हुनभन्दा ठीक तीन हप्ताअगाडि मात्र यो साझेदारीबारे दुई देशले घोषणा गरेका थिए । द्वन्द्वको बारेमा सी भन्छन्, ‘बेइजिङ संयुक्त राष्ट्रसंघको सिद्धान्तद्वारा निर्देशित छ । हामी युक्रेन द्वन्द्वको शान्तिपूर्ण समाधानलाई बढावा दिन्छौँ । हामी सधैँ शान्ति र वार्ताको पक्षमा छौँ ।’
दुई संयुक्त दस्तावेजमा हस्ताक्षर
रुसी सरकारी समाचार संस्था तासका अनुसार पुटिन र सीले दुई संयुक्त दस्तावेजमा हस्ताक्षर गरेका छन् । एउटा सम्झौतामा आर्थिक सहयोगको विषय समेटिएको छ भने अर्को सम्झौता रुस-चीन साझेदारीसँग सम्बन्धित छ ।
सम्झौता अनुसार रुस चीनमा तेलको निर्यात बढाउन सहमत भएको छ । रुस, चीन र मंगोलियाबीच रुसी ग्यास पठाउने योजनाबद्ध पाइपलाइनमा सबै सम्झौता पूरा भएका कारण अब मस्कोबाट बेइजिङमा तेल निर्यात बढाउन कठिनाइ नहुने पुटिनको भनाइ छ ।
‘पावर अफ साइबेरिया २ पाइपलाइन’ सम्झौताअनुसार रुसबाट मंगोलिया हुँदै चीनमा प्रतिवर्ष ५० अर्ब क्युबिक मिटर प्राकृतिक ग्यास आपूर्ति गरिनेछ । मस्कोले युरोपलाई आफ्नो प्रमुख ग्यास ग्राहकका रूपमा प्रतिस्थापन गर्न खोजेकाले पाइपलाइन योजना तत्काल अगाडि बढाइएको हो ।
रुसको समाचार संस्था तासका अनुसार दुई नेताहरूले इन्टरनेटको विषयमा पनि छलफल गरेका छन् । उनीहरू सूचना र सञ्चार प्रविधिको सैन्यकरणका विरुद्धमा उभिन तयार भएका छन् । साथै दुई देशले इन्टरनेटको बहुपक्षीय, समान र पारदर्शी व्यवस्थापनलाई समर्थन गर्न सहमत भएका छन् ।
चीन र रुसले जारी गरेको संयुक्त विज्ञप्तिमा दुई देशबीचको साझेदारी अन्तर्गत सैन्य-राजनीतिक गठबन्धन नगरेको उल्लेख छ । बीबीसीका अनुसार सी र पुटिनले पारमाणविक युद्ध कहिल्यै सुरु हुन नहुने विषयमा पनि सहमति जनाएका छन् । उनीहरूले अस्ट्रेलिया, बेलायत र अमेरिकाबीचको अकस रक्षा सम्झौताबारे चिन्ता व्यक्त गर्दै सैन्य र सुरक्षासम्बन्धी मामिलामा एसियामा नेटोको बढ्दो उपस्थितिबारे छलफल गरेका थिए । बीबीसी र अल जजिराको सहयोगमा
