तिब्बत । मेरो आफ्नै आँगनदेखि उत्तरतिरको भाग । जसको भौगोलिक सामिप्यमा म जन्मे, हुर्के, पढेँ, बढेँ र संसारका केही देशको भ्रमण गर्ने अवसरहरु पाईरहे ।
मेरा बाले भोट पुगेर नून ल्याएर खुवाएको कथा सुनाउँदा मलाई ल्हासामा सुन खोज्न पुगेका लक्ष्मीप्रसाद देवकोटाको मदनको झल्झली सम्झना आइरहन्थ्यो । कस्तो होला त्यो नून र सुनको संयोगको खानी भन्ने हुटहुटी मनमा चलिरहन्थ्यो । त्यहाँ जीवनकालमा एक पटक पाइलो टेक्ने जिजिविषा थियो नै ।
संसारका विकसित भनिएका, विकास र समृद्धिलाई लपक्कै अँगालेका देशको भ्रमण गरिरहँदा मलाई मेरो देशको नेतृत्व गर्नेहरुप्रति सधैँ सधैं धिक्कार भाव मात्र आइरहन्छ । अझै भनौं ति देशको विकास र प्रगति देख्दा इष्र्याले मन तड्पिन्छ । विकास र समृद्धीका लागि ति देशले गरेका एक एक बुँद देखेर जब म मेरो देशको अवस्था सम्झन्छु हरेक श्वास र पल मेरालागि सिस्नोले पोलेझै भइरहन्छ ।
पहिलो पटक सन् २००९ मा चिलगाडी (गल्फ एअरको विमान) चढेर जब म नेदरल्याण्ड जाँदै थिए, यात्राको मार्ग बदल्ने स्थल अर्थात् ट्रान्जिटका रुपमा जर्मनीको भूमि टेक्न पुगे । त्यहाँको फक्र्याङफर्ट विमानस्थलमा पाइलो हाल्ने वित्तिकै विकास कस्तो हुँदो रहेछ भनेर अचम्मितभन्दा बढी तर्सिएको थिए ।
त्यसक्रममा उच्च विकास गरेका यूरोप, एशियादेखि अमेरिकासम्म दर्जनौं मुलुकको यात्रा गर्ने अवसर प्राप्त भए । तर मेरो मनमा आफ्नै भूगोलसँग जोडिएको चीन त्यसमा पनि तिब्बत मूलतः ल्हासा पुग्ने लालसा सधै रहिरहेको थियो । भनिन्छ समयभन्दा बलवान् केहि छैन । त्यो अवसर जुर्न भने मेरो अन्तर्राष्ट्रिय यात्राको ठ्याक्कै एक दशक कुर्नु पर्यो ।
नेपालस्थित चिनियाँ दुतावासमा काम गर्ने कर्मचारी जीसँगको चिनाजान करिब मित्रतामा बदलिने क्रममा यो यात्रा सन्दर्भ जोडिएको थियो । उनले एक दिन चीन भ्रमणका लागि प्रस्ताव गरे । एक दुई विद्युतीय पत्र लेखन (ईमेल) हुँदै सन् २०१९ को जुलाई ८ देखि १५ अर्थात् २०७६ साल असार २३ देखि ३० सम्म तिब्बत हुँदै बेइजिङसम्मको यात्राका लागि समय व्यवस्थापन गर्न उनले भने ।
मलाई पनि चीन अझ तिब्बत पुग्ने हुटहुटी मनमा थियो नै । कार्यालयीय प्रबन्ध मिलाउँदै नेपालबाट हामी पाँच पत्रकार सिचुआन एअरको विमानमा असार २३ का दिन विहान ११ः३० बजेको समयमा उत्तरतर्फ हान्नियौं ।
काठमाडौंबाट ठीक मास्तिरको तिब्बती राजधानी पुग्न विमानलाई जम्मा साँढे एक घन्टा लाग्ने भएपनि हामी उत्रँदा ल्हासाको घडीले तीन बजाइसकेको थियो । कारण थियो, जसरी कुनैबेला नेपाल निर्भर तिब्बत, बेइजिङको बलमा विकसित हुँदैछ, त्यसैगरी त्यहाँको नाडी घडी पनि थियानमेनकै ईशारामा दौडने बनाइनु ।
विमानस्थलमा ओर्लनेवित्तिकै ल्हासाले आफ्नो परिचय दिइसकेको थियो । नेपालको एकमात्र अन्तर्राष्ट्रिय नाममा रहेको त्रिभुवन विमानस्थलको छबीबाट भुक्तभोगी हाम्रो टोली जिब्रो काढ्दै, हामीलाई कुरिरहेका तिब्बती सूचना विभागका कर्मचारीहरु डिकी हाङ र एन डीको सेतो खाँदाको स्वागत स्वीकार्न पुग्यो ।
